fususu'l hikem ne demek?

Fusûsü'l-Hikem

Muhyiddin İbn Arabi'nin en önemli ve etkili eserlerinden biridir. Kelime anlamı olarak "Hikmetlerin Özleri" veya "Hikmet Cevherleri" şeklinde tercüme edilebilir. Eser, İslam düşüncesi ve tasavvuf tarihinde derin izler bırakmış, pek çok farklı yoruma konu olmuştur.

İçerik ve Temalar:

Fusûsü'l-Hikem, 27 peygamberin her birinin "hikmet"ini (ilahi bilgelik) ayrı ayrı ele alır. Her bir bölüm ("fass") bir peygamberin ismiyle başlar ve o peygamberin temsil ettiği belirli bir hikmet yönünü inceler.

• Vahdet-i Vücud: Eserin temelini oluşturan kavramlardan biri Vahdet-i Vücud anlayışıdır. Bu anlayış, varlığın birliğini ve her şeyin Allah'ın bir tecellisi olduğunu savunur.

• İnsan-ı Kamil: İnsan-ı Kamil kavramı, eserde önemli bir yer tutar. İnsan-ı Kamil, Allah'ın isim ve sıfatlarını en mükemmel şekilde yansıtan, evrenin özü olan ideal insan modelidir.

• Peygamberlerin Hikmetleri: Her bir peygamberin hikmeti, Allah'ın farklı bir sıfatını veya tecellisini temsil eder. Örneğin, Hz. Adem'in hikmeti "ubudiyet" (kulluk), Hz. Nuh'un hikmeti "halas" (kurtuluş), Hz. İbrahim'in hikmeti "halillik" (dostluk) gibi.

• İlahi İsimler ve Sıfatlar: Fusûsü'l-Hikem, Allah'ın ilahi isimler ve sıfatlarının evrendeki yansımalarını ve insan üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde inceler.

• Tefekkür ve Te'vil: İbn Arabi, metinleri zahiri anlamlarının ötesinde, batıni (içsel) anlamlarıyla yorumlar. Bu te'vil yöntemi, eserin anlaşılmasını zorlaştıran ancak aynı zamanda derinliğini de artıran bir unsurdur.

Önemi:

Fusûsü'l-Hikem, İslam düşünce tarihinde derin etkiler bırakmış, pek çok farklı yorum ve şerhe konu olmuştur. Eser, özellikle tasavvufi düşünceyi derinden etkilemiş, Vahdet-i Vücud anlayışının yaygınlaşmasında önemli bir rol oynamıştır.

Eleştiriler:

Fusûsü'l-Hikem, içeriğindeki bazı ifadeler nedeniyle İslam dünyasında farklı tepkilere yol açmıştır. Özellikle Vahdet-i Vücud anlayışı ve te'vil yöntemi, bazı kesimler tarafından eleştirilmiş ve farklı yorumlara tabi tutulmuştur.